Parsellerin hatalı olmasına rağmen takibi yapılmayıp kesinleşmesi halinde yeni bir kadastro güncelleme çalışması yapılmasının mümkün olmadığını belirten Avukat Recep Baki, bu durumun vatandaşlar açısından önemli hak kayıplarına yol açabileceğini belirtti.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde toplamda 18 yıllık tecrübesi bulunan ve 12 yıl boyunca da Adliyelerde bilirkişilik görevi icra eden Av. Recep Baki, Yeni Yüzyıl Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun olarak İstanbul Barosuna katılmış ve aynı zamanda İstanbul Tapu Kadastrolular Derneğinin yönetim kurulu üyesi.
Yerli ve yabancı şirketlere, kurumlara ve gerçek kişilere Gayrimenkul Hukuku ve Tapu-Kadastro gibi özel uzmanlık gerektiren alanlarda Avukatlık Hizmetleri veren Av. Recep Baki ile Kadastronun güncellenmesi üzerine konuştuk.
Kadastronun güncellenmesi nedir?
Eski ölçü tekniği kullanılarak yapılan kadastro çalışmalarının yeni ölçü tekniklerine uyarlanarak güncellenmesi, tüm parsellerin kesin sayısal değerlerinin tespit edilmesi, fiili zemin durumuna uygun şekilde vasıflarının tayin edilmesi, tapu kütüğündeki isim, soyisim ve baba adı vb. yazım hatalarının veya eksikliklerin giderilmesi, intikal – taksim – ifrazen taksim gibi mülkiyete yönelik taleplerin karşılanması ve aynı zamanda tescil harici bırakılan alanların kadastrosunun yapılmasıdır.
Eski kadastro çalışması hatalı mıdır?
Hatalı demek doğru değil, teknolojideki gelişmelere bağlı olarak ölçü teknikleri de değişti ve kolaylaştı, dolayısıyla hata yapma riski de azaldı. İstanbul ilini örnek vermek gerekirse; kadastro çalışmaları 1950 ve 1960’lı yıllarda yapılmış. O zamanki ölçümler 20 metrelik çelik şeritler ile yapılmaktaydı, şimdi ise uydulardan yararlanılarak yapılıyor. O zamanki ölçü tekniği ile oluşturulan parsellerin sınırlarını yeni ölçü tekniğine göre ölçtüğünüzde, 1 metreye varan farklılıkların ortaya çıktığı yerler var.
Kadastronun güncellenmesi ile parsellerin sınırları değişecek mi ?
Yeni ölçü teknikleri kullanılarak ve zemin durumu dikkate alınarak tüm parsellerin sınırları güncelleneceğinden, eski parsel sınırları değişecek. Aynı şekilde parsellerin yüzölçümlerinin azalması da mümkün.
Vatandaşların neler yapması lazım?
Kadastro güncelleme sonuçları ilgili muhtarlıkta, kadastro müdürlüğünde ve belediyede ilan ediliyor, bu ilanları takip etmelerinde fayda var. Eğer parsellerin sınırlarında ve yüzölçümlerinde hata veya azalma var ise buna itiraz etme hakları var.
İtirazlar nereye yapılacak, ne gibi hukuki yollara müracaat edilebilir?
Askı ilanları yapılana kadar, ilgili kadastro müdürlüklerine itiraz edilebilir. Askı ilanı ve sonrasında ise mahkemelerde dava açılmalı. Mahkeme sonucunda parsel sınırlarındaki varsa hatalar düzeltilecek ve ayrıca parsellerin yüz ölçümlerde azalma meydana gelmiş ise devletten tazminat alınması mümkün.
Parsellerin yüzölçümü azalırsa devletten tazminat alınabilir mi?
Tapu kütüklerinde yapılan hatalardan devlet kusursuz sorumlu, yani tapu kütüklerinde yapılan hatalar nedeniyle zarara uğrayan herkes, uğradığı zararı devletten talep edebilir. Örneğin; 500 m2 yüzölçümlü bir yer aldınız. Kadastronun güncellenmesi ile parselinizin yüzölçümü 470 m2 olarak düzeltildi. Siz aradaki 30 m2 ’nin bedelini güncel piyasa değeri üzerinden devletten talep edebilirsiniz.
Kadastronun güncellenmesi sırasında tapudaki malikler değişiyor mu?
Yeni malik tespiti yapılmıyor. Ancak, daha önce orman sahasında kaldığı için tescil harici alanda bırakılan zabıt tapu malikleri veya bu yerlere zilyet olanlar, Yasanın aradığı koşulların varlığı halinde tapularını alma imkânına kavuşacaklar.
Kadastronun güncellenmesi çalışmaları ne zaman başlayacak ?
Yönetmelik 2018 yılının Ekim ayında resmi gazetede yayımlandı. Uygulamaya ilişkin genelge de 2018 yılının Aralık ayında tüm illerdeki kadastro müdürlüklerine gönderildi. Bu çalışma için çok kısa bir süre önce Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü hizmet içi eğitim programı düzenledi. Ülkemizdeki parsel sayısı yaklaşık 57 milyon 270 bin civarında. Parsel sayısı çok fazla olduğundan, özel sektörden yardım alınarak bu çalışmalar yapılacak. Önümüzdeki yerel seçimler sonrasında kadastronun güncellenmesi için ihalelerin yapılacağını öğrenmiş bulunmaktayız.Ülke nüfusunun yaklaşık 1/4 ‘ü İstanbul İlinde yaşadığından, özellikle İstanbul’da yaşayan vatandaşların takip etmelerini öneriyoruz.
Şahsen başvuru yapılması mümkün mü ?
Evet tabiki de, vatandaşlar kendi parsellerinin sınırlarında hata olduğunu düşüyorlarsa, ilgili kadastro müdürlüğüne bu konuda dilekçe verebilirler. Kadastro müdürlüğü yapacağı inceleme sonucunda hatanın varlığını tespit ederse, öncelikli olarak kadastro güncelleme çalışmasının yapılması mümkün.
Önerileri ve tavsiyeleriniz nelerdir?
Kadastro güncelleme çalışması yapılan yerlerde, tüm resmi iş ve işlemlerde online üzerinden artık bu datalar kullanılacak. Hatalı olmasına rağmen takibi yapılmaz ve bu şekilde de kesinleşirse, tekrar idari yoldan yeni bir kadastro güncelleme çalışması yapılması mümkün değil. Bu durum vatandaşlar açısından önemli hak kayıplarına yol açabilir. Özellikle İstanbul ilinde m2 bedelleri çok yüksek olan parseller var. Herhangi bir hak kaybına uğranılmaması için vatandaşların konunun takipçisi olmalarını, ihtiyaç duyarlarsa hukuki yardım almalarını tavsiye ediyoruz.
