Bu tarihi kaçıran seçmenlerin Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) ilan ettiği takvime göre, seçmen listelerinin askıya çıkarılacağı 2-10 Eylül tarihleri arasında ilçe seçim kurullarına itirazları mümkün olacak. Öteyandan evini yeni taşıyarak, adres değişikliği yapıp 20 gün içerisinde Nüfus Müdürlüklerine bildirmeyen ya da yanlış beyanda bulunan kişiler hakkında idari para cezası uygulandığını biliyor musunuz? Uygulanan para cezaları her yıl yeniden belirleniyor ve artırılıyor. 2015 yılı için adres bildirimi yasal süresi içerisinde gerçekleştirilmez ise 480 TL, yanlış ve yalan beyanda bulunanlar için 963 TL olarak uygulanıyor. 2007 yılında çıkarılan Adrese Kayıt Sistemi genelgesi ile söz konusu adresler tüm resmi kurumlarca kullanılabiliyor.

Örneğin seçmen kütükleri de artık Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) üzerinden otomatik hazırlandığı için seçmen kütüğüne de yazılmamış oluyorsunuz. Eğer 1 Kasım’da oy kullanmak istiyorsanız, adres bildiriminde bulunup, 2-10 Eylül’deki askı süresi içinde seçmen kütüğüne artık sizin yazılmanız gerekiyor. Peki vatandaş bu durumla karşı karşıya kalmamak ve kaldıysa itiraz etmek için ne yapmalı?

20 GÜNDE ADRESİ BİLDİRİN
Devlet memurlarının atama, okulların açılma ve kapanma dönemlerinde taşınma yoğunlaşırken, vatandaşlar adres bildirmemeleri nedeniyle idari para cezaları ile karşı karşıya kalabiliyorlar. Bu yüzden vatandaşların yeni adreslerine taşındıktan sonra 20 günlük yasal sürede ikametgâhlarını da taşımaları gerikiyor. Bir kentten farklı bir kentte ikametini taşıyacak vatandaşlar ise öncelikle kayıtlı bulunduğu muhtarlıktan “nakil belgesi” almak zorundalar. İkinci şart da beyan edilen adresin ulusal adres veri tabanında yer alması.

ADRES NASIL TAŞIYOR
Vatandaş taşınacağı kentteki ikamet adresini belirlendikten sonra vatandaş yeni ikametinde adına kaydettirdiği güncel su, elektrik, telefon veya doğal gaz faturasından birini alarak; Nüfus Müdürlüklerine, kimliği ile birlikte 20 gün içerisinde başvurduğu takdirde yeni ikametgah işlemi yapılıyor. Bu durumda bir para cezası sözkonusu olmuyor. Eğer vatandaşın taşınacağı yerde herhangi bir ikamet kaydı gözükmüyorsa bu durumda faturaya gerek kalmıyor.

EMNİYET İNCELEMESİ BİLE VAR
Yeni taşınılacak ikamette başka bir kayıt mevcutsa ve vatandaşın üzerine aldığı herhangi bir fatura da henüz beyan edilmemişse Nüfus Müdürlüğü ilgili kaydı geçici olarak ‘Adresi Gerçekleştirilemeyen’ bölümüne kaydediyor. Ancak adres tescil işlemini gerçekleştirilmiyor. İnceleme dosyasına konulan bu bilgiler Emniyet Müdürlüğü’ne bildiriliyor. Emniyet gerekli incelemeyi yaptıktan sonra nüfus Müdürlüğüne ilgili şahıs ya da şahısların orada oturduğunu bildirirse Nüfus’ta kayıt işlemi gerçekleştiriliyor. O adreste bulunan eski isimler ‘İkinci Eski’ konumuna getiriliyor. Nüfus Müdürlüğü’nün inceleme işlemini Emniyete bildirimden itibaren işlemin süresi yaklaşık 30 günde gerçekleşiyor. Emniyet tahkikatında ilgili şahısın evde bulunmaması durumunda, o çevrede oturanlardan ya da komşulardan bilgileri teyit edebiliyor. Yeni ikamet adresine kayıt sırasında henüz vatandaşın üzerine aldığı herhangi bir resmi kurum faturası yoksa kira kontratı da noter tasdikli olmak şartıyla kabul ediliyor. Bu işlem cep telefonu faturaları gibi özel kurum faturalarıyla gerçekleştirilemiyor. Bunların dışında şahsın ilgili muhtarlıktan aldığı belge ya da site sakini olarak site yönetiminden alacağı belge kabul ediliyor.

PARA CEZASI NASIL UYGULANIYOR
Vatandaşların ikametgâh değişikliği yapıldığı halde değişikliğin gerçekleştirildiği tarihten itibaren bilgi ve belge beyanında bulunmadığının belirlenmesi halinde bilgi ve belgelerle savunması talep ediliyor. Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 60. maddesi ile Adres Kayıt Sistemi Yönetmeliği’nin 29’uncu maddesi gereğince mülki idari amirlerinin emri ile kolluk kuvvetlerince yapılan tahkikat neticesinde beyan ettikleri adreste bulunmayan kişilerin adresleri arşivlenmek üzere kapatılıp ve ilgili kanunun 68/c maddesi gereğince idari yaptırım uygulanıyor.

DAVA YOLU AÇIK
Trafik cezalarında olduğu gibi, vatandaşlar bu ceza için sulh ceza mahkemelerine kararın tebliği tarihinden itibaren 15 gün içinde itirazda bulunabiliyor. Adreslere tebliğ edilen bu ceza, 15 gün içinde ödenirse yüzde 25 indirim yapılıyor. Daha geç ödenmesi halinde ise 4 taksit uygulanıyor.
19 SORUDA ADRES İŞLEMLERİ
İÇİŞLERİ Bakanlığı’nın internet sitesinden de vatandaşlar adres işlemleriyle ilgili olarak soru ve yanıtlarıyla bilgilendirme de yapılıyor.Bu resmi bilgilendirme de şöyle:

ADRES İŞLEMLERİ
1-Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü web sitesinden adres sorgulanabilir mi?
Kişilerin ve adreslerinin sistemde kayıtlı olup olmadığı http://adres.nvi.gov.tr web adresinden sorgulanabilir.

2-Adres beyanında bulunmak için istenilen belgeler nelerdir?
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 48 inci maddesi çerçevesinde adres bilgilerinin sağlıklı ve güncel tutulması amacıyla;
a) Beyan edilen adresin boş konut olması halinde, herhangi bir belge istenmez.
b) Daha önce beyan edilmiş bir adresin birlikte oturma gerekçesiyle bir başka kişi tarafından beyan edilmesi halinde, ilgilinin hali hazırda o adreste oturan kişi ile birlikte müracaatı istenir. Birlikte müracaatın mümkün olmaması durumunda, adreste hali hazırda oturan kişinin apartman-site yöneticisi, lojman idaresi sorumlusu veya muhtar tarafından birlikte oturulduğuna ilişkin yazılı beyanı kabul edilir.
c) Beyan edilen adresin daha önce bir başkası tarafından beyan edilmiş olması nedeniyle halen dolu olarak gözükmesi durumunda; adres beyanında bulunan kişiden beyanını teyit edici elektrik, su, telefon, doğalgaz abonelik sözleşmesi veya faturası gibi belgeler istenir.

3-Muhtarlıklara adres beyanı bildirme yükümlülüğü var mıdır?
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu ile 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunun 5 inci maddesi, 6 ıncı maddesinin (a) ve (d) bentleri, 8 inci maddesi, 16 ıncı maddesi ve 17 nci maddesinde yer alan “8” ibaresi yürürlükten kaldırılmış olup, bu çerçevede adres bildirimlerinin muhtarlıklara bildirilmesi yükümlülüğü bulunmamaktadır.

4-İnternet üzerinden adres beyanı nasıl yapılır?
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 50 nci maddesinin yedinci fıkrası gereğince, adres bildirimi şahsen, iadeli taahhütlü mektup veya kargo ya da elektronik imza sahiplerince elektronik posta ile yapılabilir. Elektronik posta ile adres bildiriminde bulunulabilmesi için, TURKCELL ya da AVEA operatörü ile mobil imza sözleşmesi yapılmak suretiyle ya da Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından yetkilendirilmiş bir elektronik sertifika hizmet sağlayıcısından edinilmiş geçerli ve nitelikli, bir elektronik sertifikanın olması gerekmektedir.

5-Adres değişiklik bildirimi hangi kurumlara yapılır?
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 50 ve 51 inci maddeleri uyarınca, yerleşim yeri adres değişiklikleri yirmi iş günü içinde nüfus müdürlüklerine, adrese dayalı hizmet veren kurumlara (su idaresi gibi) ya da dış temsilciliklere bildirilir.

6-İkamet tezkeresine sahip yabancılar adres değişikliklerine ilişkin beyanlarını nereye bildirebilirler?
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 8 inci maddesi ve Türkiye’de Oturan Yabancıların Nüfus Kayıtlarının Tutulması Hakkındaki Yönetmeliğin 22 nci maddesi gereğince yabancılar, yerleşim yeri adreslerine ilişkin değişiklikleri yirmi iş günü içinde nüfus müdürlüğüne bildirirler.

7-Yurt dışında yaşayan vatandaşlar adres beyanında nasıl bulunabilir?
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 50 inci maddesinin ikinci fıkrası “Yerleşim yeri adreslerinin tutulmasında kişilerin yazılı beyanı esas alınır. Bildirim nüfus müdürlüklerine ve dış temsilciliklerimize adres beyan formuyla yapılır.” Adres Kayıt Sistemi Yönetmeliğinin 12 nci maddesinin ikinci fıkrası “Dış temsilciliklere verilen adres beyan formları Genel Müdürlüğe elektronik ortamda veya nüfus kaydının bulunduğu yerin nüfus müdürlüğüne form olarak gönderilir. Dış temsilciliğin bulunmadığı ülkelerdeki vatandaşların adres bildirimleri Genel Müdürlüğe posta ile gönderilebilir ya da elektronik ortamda yapılabilir.” hükmündedir.

8-Adres Beyanında bulunmama cezası ne kadardır?
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi gereğince, 2015 yılı için adres bildirimlerinin süresi içinde yapılmaması halinde 480,00 TL, gerçeğe aykırı beyanda bulunulması halinde ise, 963,00 TL idari para cezası uygulanması öngörülmüştür.

9-İdari para cezalarının oranları nasıl tespit edilir?
14/11/2009 tarih ve 27406 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 392 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde 2009 yılı için “yeniden değerleme oranı” %2,2 olarak belirlenmiştir.5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 inci maddesinin yedinci fıkrası gereğince idari para cezaları her takvim yılı başında geçerli olmak üzere o yıl için 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında arttırılarak uygulanır. Bu suretle idari para cezasının hesabında bir Türk Lirasının küsuru dikkate alınmaz. Bu fıkra hükmü nispi nitelikteki idari para cezaları açısından uygulanmaz.

10-Adres kapsamında uygulanan idari para cezalarına itiraz yolu ve süresi nedir?
Kabahatler Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde idari yaptırım kararına esas savunmanın kişiye tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde ilçe nüfus müdürlüğüne bilgi ve belgelerle müracaat edilmesi gerekmektedir.Aynı Kanunun 27 nci maddesinin birinci fıkrasında İdari para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin idari yaptırım kararına karşı, kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç on beş gün içinde sulh ceza mahkemesine başvurulabilir.

11-Adres bileşenlerinde meydana gelen değişikliklerin kişilerce bildirim yükümlülüğü var mıdır?
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 51 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince adres bileşenlerinde meydana gelen değişiklikler hususunda kişilerin bildirimde bulunma sorumluluğu yoktur. Bu değişiklikler belediyelerce, belediye sınırları dışında kalan yerlerde ise il özel idarelerince en geç değişikliği takip eden on iş günü içinde, elektronik ortamda ulusal adres veri tabanına işlenir.

12-Adres Bilgisini almaya yetkili kişiler kimlerdir?
1-Adres Bilgisini;
a) Bakanlık,
b) Kurumlar,
c) Kaydın sahipleri,
d) 5411 sayılı Bankacılık Kanunu çerçevesinde faaliyette bulunan bankalar alabilirler.
2- Bu konuda yetki verdiğine dair vekillik belgesinin nüfus müdürlüğüne ibrazı halinde adres bilgisi alınabilir. Bu belgeler nüfus müdürlüklerince ilgili dosyasında saklanır.

13-Yerleşim yeri ve diğer adresin tanımı nedir?
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ile 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun ilgili hükümlerinde, yerleşim yeri adresi ”sürekli kalma niyetiyle oturulan yer”, diğer adres ise “yerleşim yeri adresi dışında kalan yerler” olarak tanımlanmıştır.

14-Yerleşim Yeri Belgesi nereden alınabilir?
Yerleşim Yeri ve Diğer Adres Belgesi ilçe nüfus müdürlükleri ya da Kimlik Paylaşımı Sistemine bağlanan muhtarlıklardan temin edinilebilir.

15-UAVT parolalarını nereden ve nasıl alabiliriz?
UAVT programına giriş yetkisi yetkili idarelere (belediye, özel İdare ve osb ) Genel Müdürlüğümüz Adres Daire Başkanlığınca verilmektedir. Yetkili idare UAVT programı üzerinden numarataj ve yapı belgeleri ile ilgili işlem yapmak için belirledikleri kişilerin bilgilerini (T.C. Kimlik No, isim, e-mail adresi, unvan, tel. no ) Genel Müdürlüğümüze resmi yazı ile bildirmeleri durumunda yetkilendirme işlemi yapılır. Yetki verilen kişinin sisteme ilk giriş şifresi “Nüfus Cüzdanı Seri No” olarak otomatik belirlenir.

16-Adres bileşenlerinde değişiklik yapılması sonucu adres değiştiğinde, güncel adres ve değişiklikler nereden öğrenilebilir?
Cadde, Sokak, Bulvar, Meydan, Kümeevler, Bina ve Bağımsız Bölümler (Hane) ile ilgili değişiklikler ve güncellemeler yetkili idareler (belediye, özel İdare ) tarafından yapılmaktadır.Adres bileşenlerinde yetkili idarelerin güncelleme yapması durumunda güncel adres nüfus müdürlüklerinin adres modülünde görülmektedir. Nüfus müdürlükleri adres bileşenlerinde değişiklik yapma yetkisine sahip değildir.

17-Adres Kayıt Sistemine göre en son il, ilçe, belde, istatistik sonuçları hangi kurumdan alınır?
5429sayılı Türkiye İstatistik Kanununun 8 nci maddesinin (f) bendi gereğince istatistikî bilgiler, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca yayınlanmakta olup, Genel Müdürlüğümüz görev alanına girmemektedir.

18-Anne, baba, kardeş veya yakınların adres bilgileri öğrenilebilir mi?
1-Adres Bilgisini;
a) Bakanlık,
b) Kurumlar,
c) Kaydın sahipleri,
d) 5411 sayılı Bankacılık Kanunu çerçevesinde faaliyette bulunan bankalar olarak belirlenmiştir.
2- Bu konuda yetki verdiğine dair vekillik belgesinin nüfus müdürlüğüne ibrazı halinde adres bilgisi alınabilir. Bu belgeler nüfus müdürlüklerince ilgili dosyasında saklanır.

19-Adres Kayıt Sistemine göre hangi okula kayıt yapılır?
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 52 nci maddesinin üçüncü fıkrasına göre kurumlar, yürütecekleri iş ve işlemlerde Genel Müdürlükte tutulan adres bilgilerini esas alırlar. Milli Eğitim Bakanlığı okul kayıtlarında Adres Kayıt Sisteminde yer alan adres bilgilerini esas almaktadır. Ancak sınırları Milli Eğitim Bakanlığı belirlemektedir. Bu nedenle Genel Müdürlüğümüz görev alanına girmemektedir.