Kösem Sultan kimdir?
Kösem Sultan 1590 yılında doğar. Asıl adı Anastasia olup 15 yaşında 1.Ahmed’e haseki olduğunda Mahpeyker adını alır. Cildinin güzelliği nedeniyle Kösem ismi verilir. Değişen sadece adı değil tüm kaderi olur. Kösem Sultan‘ın 4 oğlu 2 kızı olur. Oğulları IV. Murad ve I. İbrahim tahta geçer. Dindarlığı, şairliği, adını verdiği eşsiz güzellikteki Sultanahmet Camii ile tarihe adını yazdıran I. Ahmed, Celali isyanlarını bastırır, Adaletname (En yaşlı hanedan üyesinin tahta çıkması kuralını getirir, şehzadelerin boğdurulmasının önüne geçmeyi amaçlar) isimli fermanı yayınlar. 1. Ahmed 28 yaşında vefat edince her şey altüst olur Kösem Sultan için.
Kösem Sultan‘ın 11 yaşında tahta çıkan oğlu IV. Murad’ın adına devleti yönetmeye başlayınca Valide Sultan olur. Yetişkin olduğunda IV. Murad’ın bu durumdan rahatsız olduğu bilinse de o da babası gibi 28 yaşında ölür. Ardından tahta diğer oğlu İbrahim çıkar. Dengesiz davranışları nedeniyle I. İbrahim’in adının önüne deli sıfatı eklenir. Hanedanın tek erkek varisi olmasına rağmen şehzade vermesi konusunda bir çabası olmaması üzerine Kösem Sultan devreye girer. Her yerden getirttiği hocaları ama özellikle Cinci Hoca’yı, adına han yaptıracak ve ölümünden sonra askere dağıtılan paraları ‘Cinci hoca akçesi’ adını alacak kadar ihya eder. Emekler boşa çıkmaz, dünyaya IV. Mehmed gelir. Çıkan isyanda öldürülen babasının yerine tahta geçtiğinde sadece 6 yaşındadır ancak tahtın yönetiminde artık sadece Kösem Sultan değil, padişahın annesi Turhan Sultan da vardır. Büyük Valide Sultan olan Mahpeyker Kösem ile Valide Sultan olan Turhan Sultan arasındaki rekabet, Kösem Sultan‘ın dairesinde öldürülmesi ile son bulur. Bu olay ve Köprülü ailesinden sadrazamların yönetime gelmeye başlamasının etkisiyle valide sultanların güçleri sona erer. Geriye büyük servet bırakır. Servetinin bir kısmının Valide Han’da sakladığı rivayeti günümüze dek ulaşır. Bıraktığı eserler içinde en bilineni Üsküdar’daki Çinili Camii olur. Yapının adı Kösem Sultan Camii olsa da eşsiz çinileri hem yapıya hem semte adını verir.
Kösem Sultan Camii I.Ahmed’in Avrupa yakasındaki görkemli Sultanahmet Camii’nin karşında, Anadolu yakasında Üsküdar’da 1638 yılında inşasına başlanan yapı oldukça mütevazı. Yapının mimarı, Kasım Ağa’dır. Özgün planlı külliye, medrese, şadırvan, sebil, mektep, çeşme ve çifte hamamdan oluşur. Külliyenin ana yapısı cami kesme taştan.
