Tüm marka tescil sürecine bir göz atmak gerekirse,
- Marka Başvurusu: Marka ön araştırma sonrasında başvuru evrakları eksiksiz olarak düzenlenerek Türk Patent ve Marka Kurumu’na gönderiliyor.
- Şekli İnceleme: Bu süreç 2 aylık bir zaman diliminde sonuçlandırılıyor. Türk Patent ve Marka Kurumu’na gönderilen başvuru belgeleri uzmanlar tarafından incelenerek eksik işlemlerin veya başvuruya engel teşkil edecek durumların olup olmadığını inceliyorlar.
- Hukuki İnceleme: Bu süreç maksimum 3 aylık bir zaman diliminde sonuçlandırılıyor ve kurumun uzmanları marka başvurusunda yasaya ve esaslara uygunluk ve diğer markalarla karşılaştırarak benzerlik / ayırt edicilik özelliği arıyorlar. Bu araştırma Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından esas kabul edilen 45 marka sınıfı baz alınarak yapılıyor. Uzman bu aşamada herhangi bir sorun gördüğü takdirde markaya ret verebiliyor. Süreç olumlu ilerlediği durumlarda marka başvurusu ilana çıkıyor.
- İlan Süreci: Marka başvuruları bu aşamada 3 ay süre ile askıya çıkarılıyor. Markanın askıya çıkarılmasındaki asıl amaç, kurumun olası benzerlik durumlarında diğer marka sahiplerine de itiraz hakkı doğması açısından tüm tarafların hakkını gözeterek en doğru kararı vermek istemesidir. Askı süreci boyunca gelen tüm itirazları değerlendirir ve markanın geleceğine karar verir.
- İtiraz Süreci: Askıda olan markaya itiraz edilmesi durumunda itiraz marka sahibine bildirilir ve 1 ay içerisinde savunma göndermesi talep edilir. Sınai Mülkiyet Hakları Kanunu ışığında hazırlanması gereken savunma yazısı Türk Patent ve Marka Kurumu’na gönderilir. Bu savunma yetkililerce incelenerek kabul veya reddedilir. Karar taraflara bildirildikten sonra 2 ay içinde, hem marka başvuru sahibi hem de itiraz eden kişi veya firma, Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kuruluna itirazda bulunma hakkına sahiptir. Marka tescil başvurusuna yapılan itirazı inceleyen Kurulun kararı nihai kesin karardır.
- Tescil Süreci: Tüm bu süreçlerde her şey marka sahibinin lehine işlediği sürece tescil süreci tamamlanır ve marka 10 yıl süre ile marka sahibine ait olur.
Zaman İtiraz Sürecine Bağlı
Tüm markalar itiraz sürecine elbette ki uğramaz, bu senaryoda her şey olağan akışında yürüdüğü takdirde 8 aylık bir süreçte marka sahibi tescil belgesine sahip olur. Ancak itiraz aşaması devreye girdiğinde birçok marka sahibinin başı ağrımaktadır. Özellikle başvuru yapılmadan danışmanlar tarafından nitelikli bir ön araştırmaya sahip markaların reddedilme olanağı çok düşüktür. Son zamanlarda ilginçtir ki, böyle markalara bile itirazlar oldukça artmıştır. Bu durum yıllardır karşılaştığımızın çok üstündedir.
E-Ticaretle Artan Rant Kapısı
İtiraz süreçleri 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (“SMK”) sırasıyla 5. ve 6. maddelerinde düzenlenmiştir. İtirazlardaki bu artışı ve içeriği incelediğimizde yasadan bağımsız birçok niteliksiz itirazla karşı karşıya kalıyoruz. Niteliksiz itirazlarda da en çok sınıfı ayrı ancak benzer markalara yapılan itirazlar veya aynı sınıfta yer alsa dahi çok çok az benzerlik gösteren markalar bu itirazlarda başı çekiyor. Bu marka sahibi nezdinde hem para kaybına hem de zaman kaybına neden oluyor. İtirazı yapan kişinin yanlış yönlendirilmesi sebebiyle her iki tarafta bir bedel ödemek zorunda kalıyor.
Özellikle E-ticaretin artışı ile birlikte büyük e-ticaret sitelerinde butik açmak isteyen firmalara getirdiği marka tescil zorunluluğu ile birlikte marka tescil başvurularında artış gerçekleşti. Bahsettiğimiz niteliksiz itirazlarda aynı oranda arttı ve korkarım ki, itiraz süreçleri bazılar için bir borsa haline gelmeye başladı.
İki Taraflı Zarar Tablosu
Marka sahipleri niteliksiz itirazlar karşısında özellikle e-ticaret hayatına gecikerek başlıyor, zamanından ve parasından oluyor. İtiraz edenler ise gereksiz yere bu girdabın içinde yer alıyor ve para harcıyorlar. İki tarafında kaybettiği sadece haksız yere itiraza yönlendirenlerin kazançlı çıktığı bu denklemi daha bilinçli okumamız gerekiyor. Körü körüne bir itirazlarla markaların tescil süreçlerini uzatmak tarafların hepsinin mağdur olmasına sebep oluyor. Bu nedenle takip edilen markanın itiraz süreçlerini iyi incelemeli, itiraz nedenleri yasa ile ortaya konulmuş ölçütlere göre karşılaştırılarak ince elenip sık dokunmalıdır. Asıl kazanç burada yatmaktadır!
